Rechtbank Noord-Holland: autoclub geen btw verschuldigd over contributie

Rechtbank Noord-Holland heeft recent geoordeeld dat een vereniging van autoliefhebbers geen btw verschuldigd is over de contributie die zij van haar leden ontvangt, omdat de inspecteur niet voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat er sprake is van een rechtstreeks verband tussen de contributie en de activiteiten van de vereniging.

Een vereniging van autoliefhebbers vraagt van haar leden een jaarlijkse contributie en organiseert uiteenlopende activiteiten. Zo kunnen leden deelnemen aan een tweedaags evenement, (meerdaagse) tourritten/excursies, sleuteldagen, sportdagen, een festival met mogelijkheid om te racen en de auto tentoon te stellen, een oldtimer-festival en beurzen. Ook krijgen de leden periodiek het clubblad toegestuurd en hebben zij toegang tot een website. Volgens de inspecteur van de Belastingdienst is de contributie belast met 21% btw, omdat de leden een recht verkrijgen om te participeren in de activiteiten van de vereniging. De vereniging denkt daar anders over: volgens haar is sprake van algemene belangenbehartiging, namelijk het in stand houden van dit merk auto’s. Er is volgens de vereniging geen sprake van een rechtstreeks verband tussen de contributie en de activiteiten. De contributie heeft enkel als doel de vereniging in stand te houden.

Rechtbank Noord-Holland gaat in haar oordeel mee in de argumentatie van de vereniging. Naar het oordeel van de rechtbank had de inspecteur aannemelijk moeten maken dat er sprake is van een rechtstreeks verband tussen contributie en activiteiten en is hij niet in zijn bewijslast geslaagd. Uit de toelichting van de vereniging op de zitting heeft de rechtbank afgeleid dat ook niet-leden, potentiële nieuwe leden en partners van leden welkom zijn bij de activiteiten en zonder betaling mee mogen doen. Bovendien betalen de leden altijd dezelfde contributie, of ze nu wel of niet deelnemen aan (alle) activiteiten en ongeacht hoeveel activiteiten er worden georganiseerd. Verder worden de activiteiten wel grotendeels uit de contributiegelden bekostigd, maar dat is geen reden om aan te nemen dat daarmee een economisch belang is gemoeid, aldus de rechtbank. Dit brengt de rechtbank tot haar oordeel dat de contributie niet belast is met btw.

Naar onze inschatting is het maar de vraag of deze uitspraak in hoger beroep standhoudt. De rechtbank is bij haar uitspraak (logischerwijs) uitgegaan van de feiten en de argumenten zoals aangedragen door partijen. Door de regels heen is te lezen dat de inspecteur zijn motivering minder goed op orde had dan de autoclub: hij heeft volgens de rechtbank onvoldoende feiten en omstandigheden aangevoerd om zijn standpunt te onderbouwen.

Daarnaast vinden wij het opvallend dat de rechtbank veel waarde hecht aan het feit dat ook niet-leden mee kunnen doen aan de activiteiten. Het is de vraag in hoeverre dit in de praktijk voorkomt en tot welke hoogte dit door de vereniging geaccepteerd wordt: het zal niet de bedoeling zijn dat niet-leden op de lange termijn dezelfde rechten hebben als leden die contributie betalen.

Ook is het maar de vraag hoe het argument dat leden, ook als zij niet aan (alle) activiteiten meedoen, altijd dezelfde contributie betalen, zich verhoudt tot het arrest Kennemer Golf & Country Club (C-174/00). Daarin is geoordeeld dat contributies de tegenprestatie voor de door een vereniging verrichte diensten kunnen vormen, ook als leden die de voorzieningen van de vereniging niet (regelmatig) gebruiken toch verplicht zijn hun jaarlijkse contributie te betalen.

Kortom: hoewel het ons inziens een goede zaak is dat de belastbaarheid van de contributie ter discussie wordt gesteld omdat zeker niet in alle gevallen aangenomen kan worden dat er sprake is van een btw-belastbare vergoeding – zoals de Belastingdienst wel lijkt te menen –, is het maar de vraag of het oordeel van de rechtbank in deze zaak in hoger beroep stand gaat houden, ook gelet op de feitelijkheid van deze uitspraak.

Heeft u vragen over de belastbaarheid van de contributie die uw vereniging van haar leden vraagt? Graag zijn wij van dienst bij een beoordeling van uw btw-positie en bij het eventuele contact met de Belastingdienst over het btw-ondernemerschap van uw vereniging.